Artsen en ziekenhuizen

Artsen en ziekenhuizen... niet mijn favoriete bezigheden. Mijn huisarts is vorige week met pensioen gegaan. Een mooi mens, tussen de 60 en 65. Ik ben pas 5 jaar bij deze praktijk met zo'n 5 huisartsen. Ik werd ingeschreven bij een jonge vrouwelijke arts. De eerste keer dat ik bij haar kwam voelde meteen niet goed. Geen 'klik'. Ik wilde met de nieuwe huisarts de MS problematiek bespreken, medicijngebruik, haar kijk op de 'zaak' horen. Ze was in een afwachtende houding en ik kreeg het idee dat ze werkelijk niet helemaal wist wat MS met een mens kan doen. Maar goed, ik was ingeschreven. De volgende keer dat ik naar de huisarts wilde was deze jonge vrouw er niet. Een geluk bij een ongeluk. Ik kwam terecht bij de vriendelijke meelevende ervaren huisarts van Indonesische afkomst. Eén en al belangstelling, grondig onderzoek, zelfs een telefoontje de dag erna. In de laatste 5 jaar heb ik haar misschien 10 keer gezien en ze wist precies wie ik was. Als het nodig was belde ze zelf met het VU om te zorgen dat ik snel bij de juiste arts terecht kon. Ze bemoederde me, zei dat ik een sterke vrouw ben (dat is ook wel 'ns fijn om te horen :), keek me altijd aan als ze sprak omdat ze wist dat ik slechthorend ben. Knap vind ik dat, daar heb ik bewondering voor! Heel jammer dat ze weg is maar ik hoop dat ze van haar pensioen geniet! De dag voordat ze afscheid nam, hadden we nog telefonisch contact en ze zei: "het ga u goed mevrouw Bakker".

Vorig jaar juli kwam ik bij haar voor een verwijsbrief. Het was verstandig een bloedonderzoekje te doen omdat in januari is gebleken dat vernauwde aderen in de familie veel voorkomen. Bloeddruk en suiker werden direct gecontroleerd, dat was prima. In het Onze Lieve Vrouwen Gasthuis moest ik maar even bloed laten prikken om te kunnen zien hoe het zit met o.a. cholesterol en nieren. Vijf maanden later ging ik naar het OLVG. Waarom ik zo lang heb gewacht? Ik weet het niet. Het formulier lag toch al die tijd in zicht... Gemakzucht? Niet belangrijk genoeg? Wie het weet mag  het zeggen :) In ben niet bang voor een naald... 

Eindelijk eind november ben ik zuchtend en steunend naar het OLVG gegaan. Niet omdat ik plotseling het licht had gezien, maar uit praktische overweging; mijn zorgverzekering. Dus amper wakker en nuchter in de parkeergarage parkeren, de juiste afdeling vinden en wachten... Het ziekenhuis was weer 'ns aan het verbouwen (welk ziekenhuis niet?) Er werd gevraagd om mijn identiteitsbewijs, maar dat zat nog in mijn andere tas :) Typisch. Ik werd doorgestuurd naar een andere balie om een tijdelijk papiertje te krijgen, want ik sta wel in het systeem. Terug naar de bloedafname-afdeling. Het is warm, klein en er huilen kinderen. Wachten... het digitale bord in de gaten houden. Denken dat je bijna aan de beurt bent omdat het nummer C125 op het bord staat. Dat blijkt niet zo te zijn, want je hebt A126. A en C zijn blijkbaar hele andere bloedprikkers. Wachten... trek in eten. Verveling... wachten... En ik denk bij mezelf dat dit nou precies de reden is dat ik zo'n verwijsbrief 5 maanden op het tafeltje laat liggen. Dan verschijnt eindelijk mijn nummer! Gauw opstaan en op weg naar het juiste hokje. Daar wacht dan een vriendelijk meisje die de hele dag niets anders doet dan naalden in armen steken. Het is lopende band werk. Identiteit controleren, linker of rechter arm, maak een vuist en naald erin. Buisjes bloed aftappen, watje op het piepkleine gaatje, pleister erop, tot ziens. Twee uur later kwam ik eindelijk weer thuis, smachtend naar een kopje koffie.

Een week of wat later bel ik voor de uitslag. Cholesterol is iets verhoogd, dat mag de pret niet drukken. Maar mijn betrokken huisarts vertelt dat de nierfunctie verminderd is. Met haar mooie Indonesische accent zegt ze dat ik meer moet drinken, minder zout en eiwitten, gezond eten. Ik drink al veel, eet weinig zout en gezond. Ik ben aan het 'Montignaccen' en besluit daarmee te stoppen in verband met de eiwitten. Ze zegt dat ik over 3 á 4 maanden opnieuw bloed moet laten prikken. Het is dan december 2015 en ik zie er al naar uit ;)

April 2016. Deze keer heb ik mezelf aan de afspraak gehouden. Ik sta vroeg op, rij naar het OLVG, parkeer de auto in de garage. Ik heb zelfs gedacht aan mijn identiteitsbewijs. Ik loop naar de bloedafname-afdeling maar die is er niet meer. Natuurlijk. Ik zie al snel dat de wachtruimte is verplaatst naar de grote hal. Geen warme, drukke, kleine ruimte meer.. Ik trek een nummertje. Het wachten kan beginnen. Als mijn nummer aan de beurt is meld ik me aan bij 1 van de 4 balies die aangegeven wordt op het digitale bord. Ik krijg een ander nummertje :) Of ik nog maar even plaats wil nemen en dan mag ik, als mijn nummer op het bord verschijnt, naar de overkant van de hal. Er zijn nu nog meer prikkamertjes. Weer worden er een stuk of 6 buisjes bloed getapt. Je zou er bloedarmoede van krijgen.

Een week later bel ik voor de uitslag. Die is nog niet binnen. "Probeert u het maandag nog eens" zegt de huisartsassistente. Op maandag is de uitslag nog niet binnen. Vreemd... de assistent gaat met het OLVG bellen. 's Middag word ik teruggebeld: de uitslag is binnen, de assistente ziet niets vreemd maar zal mijn huisarts wel even laten bellen. Ik ben gerustgesteld, de assistente kan ook wel een uitslag lezen. De volgende dag belt de huisarts. "Mevrouw Bakker, de nierfunctie is verminderd. We moeten ervoor zorgen dat die niet verder daalt. Ik wil dat u voor een nierecho gaat. Ik ben verbaasd, de assistente zei toch dat er niets bijzonders was? Ik bel het ziekenhuis voor een afspraak en kan begin mei terecht.

Als Bruce thuis komt vanuit zijn werk vertel ik hem met een licht schuldgevoel dat ik weer 'ns wat heb. Ik wil niet dat 'alles' om mijn gezondheid draait. Ik heb inmiddels opgezocht wat die nierwaarde precies inhoudt en heb in een duidelijk grafiekje gezien dat de waarde inderdaad niet veel verder moet zakken. Ik wacht de echo maar af. Weer een uitstapje naar het Onze Lieve, de juiste afdeling vinden en wachten. Dan weer naar de huisarts, een nieuwe...
Artsen en ziekenhuizen... niet mijn favoriete bezigheden.

Op een goede lentedag...

Ons balkon in Amsterdam, mét vogeltjes :)

Zaterdagmorgen, een waterig zonnetje, stevig windje en een graad of 10. We verwachten 'de man van de intercom', want we hebben tussen 09:00 en 12:00 uur afgesproken. We wonen in een groot appartementencomplex met 5 torens. Elke toren krijgt een nieuw intercomsysteem. Dat was wel nodig, want met het oude systeem konden we op ons schermpje boven niet meer zien wie er beneden aanbelde. We doen rustig aan; ontbijt, douchen, Bollie uitlaten, beetje internetten. Rond 11 uur komt de intercom-man en doet z'n ding. Met een kwartier is hij klaar en het ziet er keurig uit! Allemaal digitaal, klein kastje, paar knoppen. Beneden is het wat ingewikkelder en ik hoop dat onze toekomstige visite het allemaal beter snapt dan ik ;)

Toen Bruce en ik elkaar bijna 7 jaar geleden leerden kennen, woonde hij nog onder de rook van Amsterdam. Barbara, Robin en ik woonden hartje Amsterdam waar Bruce zijn geliefde oldtimer niet kon parkeren. Bruce had een groot eengezinshuis met een ruime tuin en garage. Toen we elkaar al na een half jaar de liefde verklaarden en besloten samen te gaan wonen reden we met de kinderen naar zijn huis. Barbara (toen 17) en Robin (toen 14) werden al onrustig toen we de Amsterdamse ring verlieten en het eerste weiland voorbij reden. Bij het zien van de eerste koe hadden Barbara en Robin hun beslissing eigenlijk al genomen. Zo ver weg van Amsterdam gingen ze echt niet wonen. Het was 25 minuten autorijden en ze hadden het huis nog niet gezien. Bruce en ik besloten op zoek te gaan naar een andere woning in Amsterdam. Voor Robin en Barbara, maar ook om samen een nieuwe start te maken.

Vijf jaar geleden kozen we voor dit appartement. Prachtig vrij uitzicht op het water, rustig, altijd je auto kunnen parkeren en ook nog een eigen parkeerplaats in de kelder. Gelijkvloers natuurlijk... met het oog op de toekomst.Tot op de dag van vandaag zijn we er heel blij mee en genieten er dagelijks van. Eén klein minpunt: we hebben op het balkon maar tot 09.30 uur zon, daarna zon op de voorgalerij. Op de voorgalerij zitten we niet zoveel, want dat is toch minder privé en het wordt daar snel te warm. Een parasol staat nog op ons boodschappenlijstje.

Wat zullen we 'ns doen vandaag? Het is niet zo'n mooi weer, maar ik heb een goede dag! Bruce stelt voor om even naar het Waterlooplein te gaan en te lunchen bij Bagels & Beans. Dat deden we voorheen regelmatig omdat we daar samen om de hoek woonden. 'A walk down memory lane' :) Binnen een kwartier rijden zijn we met het stadsautootje op het Waterlooplein. Geen parkeerplaats natuurlijk. We parkeren op de Nieuwe Uilenburgerstraat, lopen langs Gassan Diamonds en steken de Jodenbreestraat over. Allemaal zo lekker vertrouwd. Eerst even de Zeeman binnen, want daar komen we nooit meer. Bruce koopt wat knutselfrutsels voor z'n vele creatieve creaties. We lopen door de korte Houtkopersdwarsstraat en staan op het Waterlooplein. Het is fris, achter de wolken schijnt de zon. Het Waterlooplein is al lang het Waterlooplein niet meer. Ik herinner me nog wel dat ik er regelmatig kwam toen ik nog op de middelbare school zat.. Bruce ook, hij kocht er zijn kleren! Nu is het een pleintje met nog maar weinig Amsterdamse marktkooplui die 'rommel' verkopen. Van lekker struinen tussen de gezellige rotzooi is geen sprake meer. Wat jammer dat de gemeente Amsterdam vaak onbegrijpelijke verkeerde beslissingen neemt. 125 jaar Waterlooplein, maar er is niet veel meer van over! Toch lopen we langs alle marktkraampjes en koop ik nog een nieuw boek voor 1 euro :)

Het is nog te vroeg om te lunchen en we lopen via de Sint Antoniebreestraat (daar heb je zo'n leuke 'speelgoedwinkel' op de hoek!) de Nieuwe Hoogstraat in, overlopend in de Oude Hoogstraat. Tussen de vele toeristen lopen we over de bruggen van de grachten de Damstraat in. We zijn er een tijd niet geweest en er zijn veel nieuwe winkels. Beter vinden we. We lopen terug via de Nes, langs De Brakke Grond en Frascatie. We lopen via het Oudemanhuispoort weer terug naar het Waterlooplein.

Een flinke tippel, maar echt genieten. Van de stad, maar ook van lijf en leden die de wandeling goed aankunnen. De rust van de afgelopen maand die ik mijn lijf heb kunnen geven heeft een positief effect! Wat een goede dag! Het had perfect geweest als ik een paar oude gympies aan had gedaan in plaats van mijn nieuwe laarsjes. Al tijdens de wandeling voel ik op m'n linker én rechterhiel een blaar!

We eten een heerlijke bagel bij Bagels & Beans, onze vertrouwde stek. De zaak zit helemaal vol. Amsterdam is druk, teveel toeristen en vuil. Ondanks de vele veranderingen die ik in de afgelopen tientallen jaren heb gezien blijft het 'mijn' stad! Deze dag is meer dan geslaagd. Hoe eenvoudig kan het zijn! Uit en thuis in 3 uur, moe maar voldaan. En zoals Bruce altijd zegt als ik van moeheid onzin ga uitkramen, over m'n eigen voeten struikel en m'n ogen gaan branden: "Misschien moet Mirjam eerst even slapen" :) Dat heb ik dan maar gedaan!

Biologisch evenwicht

Biologisch eten kennen we natuurlijk, dat is helemaal in. Dat komt omdat ons wordt voorgehouden dat biologisch voedsel 'met respect voor de natuur' is geproduceerd. Dus als ik het heb over 'biologisch ritme' is dat dan de natuurlijke beweging van een mens waarin hij functioneert? Nou ja, laat ik daar vanuit gaan...

Al een paar weken word ik biologisch wakker rond 08.30 uur. Dus puur natuur, zonder het geluid van de wekker. Ik kijk met één oog naar de wekker en blijf nog lekker even liggen. Ik ervaar een enorme rust in die tien minuten dat ik wakker ben en nog onder de warme deken lig. Ik weet dat ik de dag zelf kan indelen. Ongegeneerd rek ik me uit, zucht eens diep en geniet van het moment.

Voorheen stapte ik 3 ochtenden per week om 07.00 uur uit bed om samen met Bruce nog een kopje koffie te drinken. Niet relaxed even wakker worden, maar zonder mededogen van slaapstand naar een wankele staat van alertheid. Tegen zijn biologisch ritme in staat Bruce om 06.10 uur op en gaat rond 7 uur met Bollie wandelen. Als hij dan thuis komt, stond ik in de keuken z'n boterhammetjes te smeren, Bollie's eten te maken en koffie te zetten. Nog niet helemaal wakker moet ik echt goed nadenken wat de volgorde van de handelingen zijn. Om 07.30 uur gaat Bruce de deur uit en moest ik haastig douchen, aankleden, Bollie haar medicijnen geven en de auto in naar kantoor in Almere.

Als ik net wakker word en direct in actie kom slinger ik eerst naar het toilet. Dan naar de badkamer om op de weegschaal te staan. Slingerend terug naar de slaapkamer om huisbroek- en vest aan te doen. Door naar de keuken. Ik begin iedere dag met een appeltje, dus ik zet een schoteltje klaar met een schilmesje. Soms gooi ik de koffie op het schoteltje in plaats van het in het kopje. Regelmatig gooi ik suiker in mijn kopje, terwijl ik koffie al jaren met een zoetje drink. Ik sta even stil om te bedenken wat ik nu moet doen. Hondenvoer wat in een box in de la ligt... 5 van de 10 keer trek ik de  lade open waar de medicijnen liggen. Een glas water vullen en mijn medicijnen pakken. 5 van de 10 keer trek ik de lade met hondenvoer open. Wat nu... wat ga ik eigenlijk doen? Oh ja, appeltje wassen en in vieren snijden want die eet ik met schil. En dan is het de kunst om voor 09.30 uur met koffie, water en appel op de bank te zitten. Het went hoor, echt waar ;) Ik kan er zelf om lachen!

Nu ik mijn biologische ritme heb gevonden (wat je vindt mag je houden) ga ik begrijpen wat het met m'n energie en lijf deed toen ik niet de mogelijkheid had om gebruik te maken van mijn natuurlijke klok. Dat ritme heb ik nog niet zo lang geleden gevonden, maar neemt nu toch echt vaste vormen aan. Ik kan dit ronduit een groot voordeel noemen van het niet hebben van werk. Het is niet alleen heel natuurlijk maar ook wonderbaarlijk ontspannend om van dit nieuw verworven voorrecht gebruik te kunnen maken. Het zorgt letterlijk en figuurlijk voor balans.

Het is heerlijk om geen ochtendstress te hebben. Ik hoef mezelf  's morgens onder de douche niet meer opbeurend toe te spreken om toch vooral de pijn en de moeheid te negeren. Ik hoop eigenlijk dat door het vermijden van de ochtendstress de MS-klachten zullen afnemen.

Ik, mijn MS en het dagelijks leven ondervinden aan den lijve de voordelen van het volgen van het biologisch ritme. Niet alleen dat ik 's morgens in mijn eigen tempo kan beginnen aan de nieuwe dag.
Ook dat ik kan gaan rusten wanneer mijn lijf dat aangeeft. Ik luister nu naar de wekker in mezelf en hoef mijn biologische klok niet meer te slim af te zijn.

Respect voor de natuur :)

Geduld

Onrust. Onrust in m'n hoofd. In mijn blog van 17 maart 'Toos Werkloos' schreef ik nog: "deze keer kies ik ervoor om de tijd te nemen en eens rustig na te denken hoe het nu verder moet". Mooi gesproken, verstandig ook ;) In de praktijk blijkt dat rustig nadenken minder eenvoudig te zijn.

Ik ben nu vanaf 25 februari (dat zijn 24 werkdagen) thuis en vanaf 15 maart écht werkeloos. Dat klinkt kort en ik zou het kunnen zien als een welverdiende 'pauze' na 32 jaar werken. Niets is minder waar. Ik ben onrustig, ongedurig, gespannen en geagiteerd. De éne dag gaat het goed, de volgende zit ik chagrijnig en emotioneel op de bank. Zondagmorgen lag ik wakker in bed, na te denken hoe het verder moet. Eenmaal uit bed was ik uit m'n humeur en Bruce heeft het dan niet makkelijk! Ik ben dan kort, scherp, cynisch en zeker niet lief. Bij het tweede kopje koffie heb ik mijn ongerustheid, mijn onzekerheid, mijn 'probleem' onder woorden proberen te brengen. "Lieverd, hoe moet het in de toekomst, wat kan ik gaan doen".

Bruce begrijpt me, maar zegt dat ik geduldig moet zijn. Geduld zit niet in mijn karakter.
Bruce is geduldig, relativerend, begrijpend, meevoelend, behulpzaam en praktisch ingesteld. (Om nog maar niet te spreken over liefdevol, creatief, grappig, innemend, kalm, slim en zorgzaam. Bruce heeft zoveel goede eigenschappen, teveel om op te noemen. Daarom is hij de man van mijn leven. Maar goed, ik dwaal af... ) Bruce weet dat ik het heerlijk vind om te werken, te regelen en organiseren, verantwoordelijkheid te dragen. Hij wijst erop dat het verstandig is om te wachten op bericht van het UWV. Hij heeft gelijk. Dat kan ik heus wel: rustig afwachten...

Maandag sta ik 'verkeerd' op. M'n lijf voelt zwaar, pijn bij het lopen, de accu is 's nachts leeggelopen. Op zo'n dag zou ik niet eens willen werken. Ik zou het wel kunnen, want dat heb ik altijd gedaan. Dwars tegen alle pijn en moeheid in tóch werken. Is er dan iets veranderd in mijn denken? Het verschil tussen willen en kunnen? Dat is vooruitgang!

Waar komt die drang om 'nuttig' bezig te zijn vandaan? Wat is 'nuttig'? Wil ik iets bewijzen? Heb ik iets te bewijzen? Aan wie wil ik laten zien dat ik heus nog wel kan werken? Is er iemand die het me kwalijk zou nemen als ik niet meer zou werken? Ben ik minder zinvol, niet meer bruikbaar, minder waardevol als ik niet 16 uur per week 'in dienst' ben... Met m'n verstand kan ik daar volmondig Nee op antwoorden. Mijn gevoel schiet nog alle kanten op. Hier moet ik nog goed over nadenken, de vraag herkauwen en me beraden.

In de aankomende weken (misschien maanden) zal ik naar mezelf moeten luisteren. Gedachten ordenen, illusies opruimen, plannen rangschikken, ruimte maken voor bezinning, (voor)oordelen wegbergen. Dit is mijn tijd om te ervaren hoe goed ik het met mezelf  kan vinden. Misschien vind ik zelfs wel een antwoord op de vraag waarom ik nog altijd niet kan accepteren dat mijn lijf me in de steek laat. Accepteren dat ik wel wil, maar simpelweg niet kan.

Geduld is het beste gebed (Boeddha). Wie is een groot mens? Die het sterkst is in het uitoefenen van geduld (Boeddha). Geduld is een pleister voor alle wonden (Miguel de Cervantes Saavedra). Wie geen geduld heeft is zeer arm (Shakespeare). Geduld is niets anders dan een soort energie (George Sand).
Hoog tijd om geduld te omarmen, aan te leren en te beoefenen. Je kan het Mirjam! Yes you can :)

Menopauze?

De menopauze, wat een fijne fase in het vrouwenleven ;) Als vrouw ontkom je er niet aan, we zullen er aan moeten geloven. We zijn er mooi klaar mee! Volgens de opbeurende berichten op het internet kunnen we hier in minder of meerdere mate last van hebben en kan het tot wel 10 jaar duren.

Opvliegers, transpiratie-aanvallen, hartkloppingen, slaapstoornissen, vermoeidheid, afnemend libido, haaruitval, gewrichtsklachten, prikkelbaar, depressiviteit, gewichtstoename, opgeblazen gevoel en dan vergeet ik er vast nog een paar.

Van heel dichtbij ken ik een vrouw (mijn lieve zus van 52) die haar klachten toe schreef aan de overgang, terwijl haar vermoeidheid, hartkloppingen, opgeblazen gevoel en zweten te maken hadden met haar hart en vaten. Vorig jaar werd ze op haar 51ste gedotterd! Het was vorige week nog in het nieuws dat vrouwen hun klachten serieus moeten nemen en dat huisartsen er alert op moeten zijn. Hartklachten worden te vaak afgedaan als overgangsklachten.

Voor vrouwen met MS die in de overgang zijn is het knap lastig en verwarrend om de klachten in het juiste hokje te plaatsen. Zit je in een schub of is het 'gewoon' de overgang? Bovendien verloopt de MS na het 50e jaar met een voorschrijdende beperking. Wat een fijn vooruitzicht!

(Van een Schub spreek je wanneer er nieuwe MS-klachten ontstaan en/of  bestaande klachten sterk toenemen, en wanneer die klachten langer aanhouden dan 24 uur. Koorts of een infectie kunnen bestaande klachten verergeren. In dat geval kun je niet zomaar spreken van een Schub. Veel voorkomende klachten zijn: verminderd gezichtsvermogen, vermoeidheid, stoornissen in het gevoel, minder kracht in armen of benen, stuurloosheid, moeite met toiletgang of moeite met praten.
De klachten van een Schub herstellen meestal vanzelf weer, maar dat heeft tijd nodig, variërend van dagen tot weken.)

Ik ben in december 49 geworden en heb nu ruim een half jaar opvliegers. Ik vind 'opvlieger' wel een leuk woord... ik kan me daar best positieve dingen bij bedenken. Vliegers die opstijgen op een mooie lentedag op het strand. Vlinders die opvliegen van bloem naar bloem. Vliegtuigen die opstijgen naar zonnige bestemmingen. Hadden we het niet beter 'hittevijand' of 'zweetbommer' kunnen noemen? Op een gewone avond heb ik tussen de 5 en 10 opvliegers. Ik zorg er voor dat ik een vest aan heb ik die steeds aan- en uit kan trekken. Het zweet breekt me uit, natte bovenlip en rug, rood gezicht en héél warm. Van Bruce mag ik niet meer aan de thermostaat komen, want ik ben geen graadmeter. Het vest gaat uit, pffff wat heb ik het warm. Zo'n 5 á 10 minuten erna gaat het vest weer aan want dat ben ik weer afgekoeld. Die verhoogde temperatuur bij een opvlieger is niet bepaald bevordelijk voor MS. Aangezien de opvliegers iets van het laatste half jaar zijn kan ik die in het hokje 'overgang' plaatsen.

'Slaapstoornis' vind ik een groot woord, maar slecht slapen is gekomen met de MS. 's Nachts veel plassen (MS) en veel wakker. Juist in de 'ruststand' ontstaan rusteloze en tintelende benen. Alsof dat nog niet genoeg is, is daar nu het nachtelijk zweten bij gekomen. Nou ja, dat kan er ook nog wel bij ;) De ventilator naast mijn bed zorgt voor wat afkoeling. Het slechte slapen mag in twee hokjes.

Volgens mijn lief heb ik ook last van stemmingswisselingen. Prikkelbaar, emotioneel, ronduit chagrijnig. Stemmingsklachten zijn onderdeel van MS. Als ik voor mezelf spreek kan ik zeggen dat ik véél emotioneler ben dan voor de MS. Ik kan huilen om de meest onbenullige TV-programma's. Het laatste half jaar is dat niet veel erger geworden, dus zou ik het in het hokje MS kunnen plaatsen.

Vermoeidheid is misschien wel klacht nummer 1 bij MS. Maar in de menopauze speelt het ook een grote rol. Het ontbreken van energie en de lusteloosheid hebben grote invloed op het dagelijkse leven. Je wordt er bepaald niet vrolijk van, eerder prikkelbaar en chagrijnig. Dat brengt ons dan weer terug bij de stemmingswisselingen...

Zo zijn er nog wel tien symptomen te noemen die bij MS én de overgang horen. Wat is wat? Ik heb gelezen dat klachten van de overgang veelal veroorzaakt worden door een tekort aan oestrogeen. Dat heeft met de leeftijd te maken. Daarom neemt ons gewicht toe (vooral rond ons middel). Bepaalde MS symptomen zoals abnormale vermoeidheid en slaapstoornissen worden veroorzaakt door de verlaging van de oestrogeenspiegel. Of specifieke MS-symptomen verbeteren doordat de oestrogenen zorgen voor herstel van de beschadiging van de zenuwen is momenteel nog in onderzoek. Maar er is wel al gebleken dat oestrogenen een positieve invloed hebben op de regeling van het immuunsysteem en de bescherming van de zenuwen.

Om voor mezelf meer duidelijkheid te krijgen heb ik een afspraakverzoek ingediend bij de neuroloog. Daar ben ik sinds oktober 2012 niet meer geweest, maar nu is het tijd voor persoonlijk advies. Ondertussen eten we hier meer broccoli, cranberries, amandelen, walnoten, sesamzaad enz. Want dat zou goed zijn om de oestrogeenspiegel te verhogen.

De overgang is niet de ondergang. Wel vervelend, onnodig, onaangenaam, besodemieterd etc. :) Ik word getroost door de belofte van mijn moeder; als zij als eerste bij de Hemelpoort staat zal ze aan God vragen (of wie daar dan ook de leiding heeft) waarom vrouwen de last moeten dragen van ongesteldheid, baren en menopauze. En of Hij of Zij daar niet eens verandering in kan aanbrengen. Ik ben benieuwd naar het antwoord !!